Pierwsze zabiegi o zgodę na powołanie w Krakowie wyższej uczelni kształcącej inżynierów górnictwa rozpoczęły się w 1912 roku z udziałem grupy inżynierów i działaczy górniczych, pod przewodnictwem Jana Zarańskiego. W 1913 roku Ministerstwo Robót Publicznych w Wiedniu powołało Komitet Organizacyjny Akademii Górniczej, którego przewodniczącym został profesor Józef Morozewicz. Ostatecznie Akademia Górnicza w Krakowie została zatwierdzona przez Najwyższe Postanowienie cesarza Franciszka Józefa z dnia 31 maja 1913. Wybuch I wojny światowej uniemożliwił jednak rozpoczęcie działalności Akademii.
W 1918, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Komitet Organizacyjny podjął ponownie pracę i 8 kwietnia 1919, uchwałą Rady Ministrów została powołana do życia Akademia Górnicza w Krakowie. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał pierwszych profesorów 1 maja 1919, a 20 października 1919 dokonał uroczystego otwarcia Akademii Górniczej w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego. Budowa pierwszego budynku uczelni rozpoczęła się 15 czerwca 1923 symbolicznym zakopaniem kamienia węgielnego.
W 1935 odsłonięte zostały przed wejściem do gmachu głównego Akademii pomniki górników i hutników, wykonane przez artystę rzeźbiarza Jana Raszkę. Ten sam artysta wykonał również rzeźbę św. Barbary, patronki uczelni, która została umieszczona na dachu gmachu głównego.