Powstał nowy ośrodek na UJ

Ośrodek Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich został utworzony na wniosek grupy pracowników Katedry Judaistyki UJ i na mocy zarządzenia Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Karola Musioła. Oficjalne funkcjonowanie Ośrodka jako samodzielnej jednostki w strukturze Wydziału Historycznego UJ rozpoczęło się z dniem 1 października 2009 r.

Dziedzictwo krakowskich Żydów, tworzone na przestrzeni kilku wieków jest ogromne i unikalne, a Kraków jest najwłaściwszym miejscem do prowadzenia badań mających na celu jego opracowanie i popularyzację. Utworzenie Ośrodka Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich w strukturze Wydziału Historycznego UJ nie jest przypadkowe, bowiem jego jednostki (szczególnie Katedra Judaistyki) wniosły poważny wkład w badania w tym zakresie. Powstało w nich wiele prac, w tym magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych, dotyczących historii Żydów w Krakowie, a także krakowskich Żydów w Izraelu i krajach Diaspory.

W zakresie prac naukowych dotyczących Żydów krakowskich zauważalne jest jednak znaczne rozproszenie prowadzonych badań i ich nierównomierność. Obok zagadnień bardzo dobrze poznanych i wielokrotnie analizowanych istnieje ciągle duża liczba problemów dotąd nie zbadanych, stąd też wyraźna potrzeba określenia pewnych priorytetów badawczych, oraz stworzenia zespołów, które będą te badania podejmowały i systematycznie realizowały. Bogactwo źródeł w różnych językach (w tym w językach żydowskich) przechowywanych w archiwach i bibliotekach państwowych i instytucjonalnych, oraz w kolekcjach prywatnych w Polsce i zagranicą, dotyczących zarówno instytucji, grup społecznych, jak i wybitnych przedstawicieli Żydów krakowskich, nie jest dotąd w pełni wykorzystane. Jego opracowanie i wprowadzenie do obiegu naukowego stanowi wyzwanie, któremu Ośrodek chce sprostać.

Podstawowymi zadaniami Ośrodka Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich są:

· prowadzenie projektów badawczych dotyczących historii indywidualnych Żydów krakowskich, instytucji żydowskich w Krakowie oraz zagadnień tematycznych na przestrzeni wieków;

· publikacja opracowań, monografii tematycznych i materiałów źródłowych;

· organizacja i współpraca w organizacji konferencji i sesji naukowych poświęconych historii Żydów krakowskich (także w kontekście porównawczym);

· prowadzenie zajęć i seminariów akademickich na temat historii Żydów w Krakowie – wykłady i seminaria w języku polskim i w językach obcych;

· organizacja cyklicznych wykładów o charakterze popularnonaukowym poświęconych historii Żydów krakowskich;

· promocja badań nad historią Żydów krakowskich w kraju i zagranicą;

· gromadzenie materiałów i publikacji dotyczących Żydów krakowskich;

· współpraca z instytucjami krakowskimi, ogólnopolskimi i międzynarodowymi w zakresie zachowania i promocji dziedzictwa żydowskiego, w szczególności Żydów krakowskich;

· współpraca z innymi instytucjami w zakresie różnorodnych projektów, programów edukacyjnych i konsultacji historycznych/akademickich;

· współpraca z organizacjami żydowskimi w zakresie szeroko pojętych badań historycznych, a w szczególności genealogicznych, nad Żydami pochodzącymi z Krakowa;

· działania na rzecz stworzenia muzeum prezentującego historię i kulturę Żydów krakowskich.

Działalność Ośrodka jest wspierana przez Radę Programową, złożoną z pracowników Katedry Judaistyki i przedstawicieli innych jednostek Wydziału Historycznego. Do zadań Rady Programowej Ośrodka, należeć będzie konsultacja podstawowych kierunków działalności naukowej instytucji, projektów badawczych i edukacyjnych oraz opiniowanie wniosków w sprawach zmian organizacyjnych Ośrodka.

W skład Rady Programowej Ośrodka wchodzą:

Prof. Edward Dąbrowa (kierownik Katedry Judaistyki) – przewodniczący Rady Programowej

Dr Edyta Gawron (Katedra Judaistyki UJ) – kierownik Ośrodka

Prof. Czesław Brzoza (Instytut Historii UJ)

Prof. Wojciech Bałus (Instytut Historii Sztuki UJ)

Dr hab. Jan Święch, prof. UJ (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej)

Dr hab. Michał Galas (Katedra Judaistyki UJ)

Dr hab. Leszek Hońdo (Katedra Judaistyki UJ)

Dr hab. Adam Kaźmierczyk (Katedra Judaistyki UJ)

Ośrodek Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich zaprasza do współpracy i wsparcia instytucje i indywidualne osoby, którym bliskie jest dziedzictwo Żydów krakowskich. Ośrodek będzie funkcjonował (od 2010 roku) w budynku uniwersyteckim w sercu dzielnicy Kazimierz (Collegium Kazimierzowskie, ul. Józefa 19).