Emerytura daje nowe możliwości – badania SWPS

Edyta Bonk, psycholog z Zakładu Psychologii Wspomagania Rozwoju w sopockim wydziale SWPS sprawdziła, jak osoby po 60 roku życia funkcjonują na poziomie psychologicznym i jakie mają nastawienie do emerytury. Wyniki pokazują, że jest to szczególny czas w okresie późnej dorosłości, który może poprawiać samopoczucie psychiczne i zwiększyć zadowolenie z życia. Wszystko zależy jednak od nastawienia i tego, czy postrzegany jest on przez seniorów jako okres wielu korzyści i możliwości czy raczej czas negatywnych konsekwencji psychicznych. Ta druga postawa   obniża poziom satysfakcji z życia i sprzyja negatywnemu samopoczuciu – podsumowuje badaczka.

Badania pokazują, że postrzeganie emerytury przez pryzmat korzyści związanych z nowymi możliwościami, takimi jak czas na dokształcenie się czy rozszerzenie kontaktów społecznych wpływa na większy poziom zadowolenia z życia. Postrzeganie emerytury w kategoriach korzyści z zakończenia pracy zawodowej, czyli uwolnienia się od porannego wstawania czy poleceń przełożonego sprzyja zachowaniom zdrowotnym. Wielu seniorom towarzyszy poczucie beznadziejności. Jego obecność i nasilenie uzależnione jest jednak od nastawienia seniorów.

Im bardziej osoby kończące pracę zawodową odczuwają konsekwencje psychiczne tym mają gorsze samopoczucie psychiczne. Im bardziej senior czuje się niepotrzebny, niepewny przyszłości, im częściej towarzyszy mu przekonanie o utracie kontroli nad własnym życiem, tym gorsze jest jego samopoczucie psychiczne i wyższy poziom poczucia beznadziejności. 

Powinniśmy zmienić sposób postrzegania seniorów w społeczeństwie – nakłania Edyta Bonk, która od lat pracuje z trójmiejskimi seniorami i naukowo zajmuje się psychologicznymi aspektami aktywnego starzenia się. Bonk tłumaczy, że emerytura nie musi być okresem rozgoryczenia i samotności, koncentrującym się na ograniczeniach i słabościach człowieka. Może być czasem wielkiej satysfakcji ż życia, wypełnionym aktywnością i pozytywnymi relacjami społecznymi. Sprzyjają temu wydłużenie się wieku życia i poprawa jego jakości.

Badanie przeprowadzono w grupie 86 uczestników Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Sopocie i Gdańsku w latach 2006-2008 przy pomocy kwestionariusza.